Xavi (ở giữa, hàng ngồi) khoác áo đội một Barca lần đầu tiên vào ngày 18/8/1998, trong trận lượt đi tranh Siêu Cup Tây Ban Nha với Mallorca. Chính cầu thủ chỉ cao 1,70 m này ghi bàn nhưng không cứu được Barca khỏi thất bại 1-2 (1-3 chung cuộc). Xavi gia nhập lò đào tạo La Masia từ năm 1991, khi mới lên 11 tuổi.
Xavi sớm trở thành một cầu thủ quen thuộc của đội một Barca. Mùa giải 1999-2000, khi mới 20 tuổi, tiền vệ này có 38 trận thi đấu dưới sự dẫn dắt của HLV Louis Van Gaal.
Anh bắt đầu trở thành thủ lĩnh mới của Barca sau khi Pep Guardiola ra đi cuối mùa giải 2000-2001. Với lối chơi đẹp mắt và những đường chuyền chính xác, tiền vệ sinh năm 1980 nhanh chóng tạo được niềm tin với các đồng đội.
Đầu thập niên trước, Barca thi đấu không thành công nhưng khoảng thời gian này cũng là dịp tốt để Xavi rèn luyện tài năng. Việc được thi đấu thường xuyên giúp "số 6" nhanh chóng tích lũy được kinh nghiệm quý giá ở cả La Liga, Champions League và đấu trường quốc tế.
Xavi bắt đầu đạt độ chín từ mùa 2003-2004. Những đường chuyền mà anh tung ra trở nên hữu ích hơn nhờ sự xuất hiện của Ronaldinho.
Chức vô địch La Liga 2004-2005 không chỉ chấm dứt cơn khát danh hiệu cho Barca, mà còn khởi đầu cho "bảng vàng" thành tích liên tục tăng lên suốt 10 năm sau đó của Xavi.
Xavi chia vui với đồng đội trong lễ mừng chức vô địch Champions League 2006. Tiền vệ này không thi đấu trong trận chung kết do không kịp bình phục 100% thể lực sau chấn thương.
Xavi thực sự bước lên đỉnh cao bóng đá thế giới với chiến thắng tại Euro 2008 cùng tuyển Tây Ban Nha. Tại giải này Liên đoàn bóng đá châu Âu bầu Xavi làm Cầu thủ hay nhất.
Một năm sau chức vô địch Euro, Xavi cùng Barca giành cú ăn ba lịch sử: Champions League, La Liga và Cup Nhà vua. Chính tiền vệ này chuyền một quả hoàn hảo cho Messi đánh đầu ghi bàn vào lưới Man Utd trong trận chung kết Champions League.
Năm 2010, Barca không bảo vệ được Champions League và Cup Nhà vua, nhưng bù lại là việc Xavi đưa đội tuyển Tây Ban Nha đến chức vô địch World Cup.
Tháng 1/2011, Xavi đi vào lịch sử Barca với số lần thi đấu nhiều nhất, 549 trận. Đến nay "số 6" phá rất sâu kỷ lục này với hơn 750 trận.
Năm 2011 cũng là một năm thành công với Xavi và Barca. Đội bóng xứ Catalan giành chức vô địch Liga thứ ba liên tiếp và trở lại đỉnh cao Champions League. Xavi tiếp tục tỏa sáng trong trận chung kết khi tung đường chuyền sắc lẹm cho Pedro ghi bàn vào lưới Man Utd.
Đỉnh cao nhất mà Xavi với tới là đưa Tây Ban Nha đến danh hiệu lớn thứ ba liên tiếp: Euro 2012. Đây cũng là một kỷ lục khó phá trong lịch sử bóng đá. Bản thân Xavi có hai đường chuyền dọn cỗ trong trận chung kết giải này và giành chiến thắng 4-0 trước Italy.
Mùa giải 2012-2013, Xavi tiếp tục góp công quan trọng đưa Barca giành lại chức vô địch Liga. Tiền vệ này cũng thể hiện vai trò thủ lĩnh tấn công một cách xuất sắc trong lúc Messi xuống phong độ do chấn thương còn HLV Tito Vilanova phải nghỉ để chữa ung thư.
Xavi bắt đầu tính đến chuyện nên tới một giải đấu có trình độ thấp hơn khi thi đấu không thành công trong mùa giải 2013-2014. Trận thua lớn nhất trong giai đoạn này là thất bại 1-5 của tuyển Tây Ban Nha trước Hà Lan ở vòng bảng World Cup 2014.
Cuối mùa 2014-2015, Xavi quyết định chia tay Barca sau 24 năm gắn bó. Cầu thủ 35 tuổi này sẽ tới Al Sadd (Qatar) để chơi tiếp khoảng hai năm rồi mới tính chuyện giải nghệ. Trước khi ra đi, Xavi có màn chia tay ý nghĩa khi cùng Barca giành lại chức vô địch La Liga và đang có cơ hội đoạt thêm hai danh hiệu nữa: Cup Nhà vua và Champions League.
Xuân Hoàng